โคลงสี่สุภาพ เป็นโคลงชนิดหนึ่งที่กวีนิยมแต่งมากที่สุด ด้วยเสน่ห์ของการบังคับวรรณยุกต์เอกโทอันเป็นมรดกของภาษาไทยที่ลงตัวที่สุด คำว่า สุภาพ หรือ เสาวภาพ หมายถึงคำที่มิได้มีรูปวรรณยุกต์

โคลงสี่สุภาพ ปรากฏในวรรณกรรมไทย ตั้งแต่สมัยต้นอยุธยา ปรากฏในมหาชาติคำหลวงเป็นเรื่องแรก  และมีวรรณกรรมที่แต่งด้วยโคลงสี่สุภาพ ๓ เรื่อง ได้แก่ โคลงนิราศหริภุญชัย โคลงมังทราตีเชียงใหม่ และลิลิตพระลอ

สมัยอยุธยาตอนกลาง วรรณกรรมที่ใช้โคลงสี่สุภาพ ได้แก่ โครงเรื่องพาลีสอนน้อง โคลงทศรถสอนพระราม และโคลงราชสวัสดิ์ พระราชนิพนธ์สมเด็จพระนายรายณ์มหาราช โคลงเฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์มหาราช โคลงนิราศนครสวรรค์ กาพย์ห่อโคลงและโคลงอักษรสามของพระศรีมโหสถ

สมัยอยุธยาตอนปลาย ได้แก่ โคลงนิราศพระบาท โคลงนิราศเจ้าฟ้าอภัย และกาพย์ห่อโคลงพระราชนิพนธ์เจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร

สมัยธนบุรี ได้แก่ โคลงยอพระเกียรติพระเจ้ากรุงธนบุรี และลิลิตเพชรมงกุฎ

สมัยรัตนโกสินทร์ วรรณกรรมที่ใช้โคลงสี่สุภาพที่เด่น ๆ ได้แก่ ลิลิตตะเลงพ่าย 

โคลงนิราศนรินทร์ โคลงนิราศสุพรรณ โคลงโลกนิติ สามกรุง

โคลงสี่สุภาพเป็นคำประพันธ์ที่กวีชอบแต่งและผ่านการพัฒนามายาวนานจนมีฉันทลักษณ์ที่ลงตัวและเป็นแบบฉบับดังที่ยึดถือกันในปัจจุบัน

ลักษณะบังคับ

๐ ๐ ๐ เอก โท                        ๐ x (๐ ๐)

๐ เอก ๐ ๐ x                                  เอก โท

๐ ๐ เอก ๐ x                                  ๐ เอก (๐ ๐)

๐ เอก ๐ ๐ โท                               เอก โท ๐ ๐

หนึ่งบทมี ๔ บาท แต่ละบาท มี ๒ วรรค  ดังนี้

วรรคหน้า มี ๕ คำ  วรรคหลัง 2 คำ

        ยกเว้นบาทที่ ๔ วรรคหลังจะมี ๔ คำ

สรุปรวม ๑ บทประกอบด้วย ๓๐ คำ

มีคำสร้อยได้ในบาทที่ ๑ บาทที่ ๓ (คำสร้อย คือ คำที่แต่งเติมต่อท้ายบาท เพื่อทำให้ได้ใจความครบถ้วน ถ้าโคลงบาทใดได้ความครบถ้วนแล้วก็ไม่จำเป็นต้องเติมคำสร้อย)

กฎการสัมผัส คำสุดท้ายของบาทที่ ๑ ต้องสัมผัสกับ คำที่ ๕ ของบาทที่ ๒ และบาทที่ ๓ คำสุดท้ายของบาทที่ ๒ ต้องสัมผัสกับ คำที่ ๕ ของบาทที่ ๔

บังคับตำแหน่งวรรณยุกต์ เอก ๗ แห่ง โท ๔ แห่ง